Veldproef sorghum toont goede resultaten
Sorghum wint sinds enkele jaren terrein. Dit komt voort uit haar droogteresistente karakter en het feit dat sorghum aangemerkt wordt als rustgewas. Met de teelt van sorghum als rustgewas wordt aan de voorwaarden van de mestwetgeving voldaan. Daarnaast is de teelt en groeiwijze van sorghum vergelijkbaar met maïs. Iets wat de teelt van sorghum voor telers die bekend zijn met maïsteelt zeer toegankelijk maakt.
Om meer inzicht te krijgen in het in populariteit groeiende gewas, werd in 2023 door onderzoeksinstituut Inagro een veldproef met diverse sorghumrassen aangelegd op een biologisch perceel met een zandleem bodem in Rumbeke-Beitem (Vlaanderen). Hierbij werden onder andere zaken als het opbrengstpotentieel en de voederwaarde onderzocht.
Opzet van de veldproef
Met het oog op de rassenkeuze werd gefocust op twee zaken. In de eerste plaats mocht het zaad, in verband met de proef op het biologische bedrijf, geen chemische zaaizaadbehandeling hebben ondergaan. Daarnaast werd er geselecteerd op rassen die voldoende zetmeel bevatten en daardoor een geschikte aanvulling zijn in de rantsoenen van biologische herkauwers. In totaal zijn 9 verschillende sorghumrassen van het graantype getest en vergeleken met een silomaïsras (Mollenon). Er zijn tussen de 23 en de 27 zaden/m2 gezaaid en de proef werd aangelegd als een gerandomiseerde blokkenproef, met telkens 4 herhalingen per object.
Gewasontwikkeling
Gedurende het groeiseizoen heeft er na de zaai op 25 mei achtereenvolgens een opkomsttelling plaatsgevonden, is het onkruid succesvol mechanisch bestreden en is het moment van pluimvorming en bloei beoordeeld.
Oogst en resultaten
Direct na de beoordeling van een eventuele legering en de mate van worteling van de geteste sorghumrassen, is er geoogst. Elk ras vraagt, op basis van het afrijpingsmoment, idealiter om haar eigen oogsttijdstip. Hoewel de proefopzet hierop voorzien was, werd er door praktische overwegingen in deze proef gezocht naar een compromis en werden alle rassen (inclusief maïs) op hetzelfde moment, op 11 oktober, geoogst.
Conclusies
Zoals verwacht realiseerde de maïs bij de oogst de hoogste drogestofopbrengst, welteverstaan een opbrengst van ruim 19 ton/ha. Met een drogestofopbrengst van 17,5 ton/ha volgde daarna het structuurras ‘Mataco’. De andere, meer zetmeelrijke rassen leveren minder plantenmassa en daardoor minder opbrengst op.
Wat betreft voederwaarde sprong KWS Lupus met 890 VEM en 346 gram zetmeel per kg droge stof ver boven de andere sorghumrassen uit en kwam daarmee in de buurt van het geteste maïsras. De RE-waarde was met 105 gram per kg droge stof zelfs hoger dan die van de mais.
Uitgedrukt in melkopbrengst levert het voeren van KWS Lupus ten opzichte van het gemiddelde van alle andere geteste sorghumrassen ruim 8.500 euro per jaar extra op. Hierbij is gerekend met 2 kg droge stof uit sorghum, wat als onderdeel van het rantsoen aan 100 melkkoeien wordt gevoerd.
Aanbevelingen
Sorghum lijkt, als alternatief voor maïs, perspectief te bieden op droogtegevoelige percelen. Hoewel de opbrengst van sorghumrassen ten opzichte van maïs lager is, komt KWS Lupus zeker wat betreft de voederwaarde per kg droge stof sterk in de buurt van maïs en scoort ze daarmee verreweg het beste als sorghumras. Ook de voederwaardeopbrengst per hectare is goed. Zeker wanneer in droge groeiseizoenen op droogtegevoelige percelen maïs geteeld wordt, zal deze door droogtestress een (veel) lagere opbrengst opleveren en zal sorghum in dit geval betere opbrengst- en voederwaarderesultaten weten te realiseren. Dat met sorghum aan de zogenaamde rustgewasverplichting wordt voldaan, is een ander interessant voordeel.
Een aandachtspunt is, dat in verband met de gevoeligheid voor koude, sorghum niet bij bodemtemperaturen beneden de 12-15 0C gezaaid moet worden. In de praktijk betekent dat niet voor 15 mei zaaien. Ook verdient, door de beperkte beschikbaarheid aan chemische middelen, de onkruidbestrijding aandacht. De door Inagro uitgevoerde proef heeft echter laten zien dat een mechanische bestrijding van onkruiden, mits op het juiste moment en met de juiste machines toegepast, goede resultaten geeft op dit gebied.
