Biologische bestrijdingsmiddelen: Nuttige bacteriën beschermen tegen plagen en kunnen de opbrengst verhogen.

14 december 2017, Leestijd: 3 minuten

Bacteriën zijn de extremisten onder de levende wezens. Ze leven in warm water van 100 graden, in sterke zuren of in zwavelhoudende bronnen in de diepzee. En ook enkele soorten suikerbietenzaad van KWS.

De nuttige bacteriën hechten zich aan alle zaden in bepaalde partijen, na een speciale zaadbehandeling. "Dit is geen toeval maar het resultaat van gerichte processen tijdens het pilleren en de zaadbehandelingsprocessen - en veel onderzoekswerk", zegt Ralf Tilcher. Hij is verantwoordelijk voor de interdisciplinaire werkgroep 'Biologische bestrijdingsmiddelen' van KWS. "In droge jaren en op marginale grond kunnen bacteriën de opbrengst verhogen." Gezien deze successen kunnen de bacteriën daarom in de toekomst voor zelfs meer suikerbietenvariëteiten worden gebruikt.

Bacteriën als gewaardeerde hulpjes

Bacteriën zijn gewaardeerde hulpjes van KWS en landbouwers geworden, omdat deze nuttige organismen onbeschrijflijke vaardigheden in de loop van de evolutie hebben ontwikkeld. Ze houden stikstof uit de lucht vast of produceren plantengroeihormonen. Na een lange reeks experimenten gebruiken Tilcher en zijn collega's een combinatie van verschillende bacteriestammen, die ze vervolgens in de oranje pil van het suikerbietenzaad opnemen na een speciale inkapseling.

Een nuttig leger van één miljard werkers

Na het zaaien in vochtige grond vermeerderen deze nuttige bacteriën zich heel snel tot een miljard hulpjes en ontwikkelen ze hun positieve effect. Dankzij hun grote aantallen nemen ze veel sneller bezit van de zaaibedomgeving en de groeiende wortel als de concurrerende, voor de plant vaak schadelijke bacteriën.

Vele voordelen

Dit heeft meerdere voordelen: Als eerste bezetten de nuttige bacteriën dezelfde plaats op de zaden en wortels. Plagen hebben minder voedingsstoffen. Bacteriën kunnen bovendien stofwisselingsproducten produceren die de kiemplantjes tegen kou, droogte, een hoog zoutgehalte van de grond of schadelijke schimmels beschermen. Tot slot zijn er naast de bekende knopvormige bacteriën van peulvruchten andere micro-organismen die stikstof vasthouden en daarmee de plant een extra voedingsbron bieden.

Interdisciplinaire werkgroep

Tilcher heeft zich vele jaren met dit onderwerp bezig gehouden, waarvoor de benaming biologische bestrijdingsmiddelen is ingevoerd. Knapp zei: "We ondersteunen de planten met nuttige bacteriën." We, betekent een werkgroep met experts uit verschillende KWS-gebieden. Onderzoek en industrie wereldwijd werken nu zeer actief aan de ontwikkeling en commercialisering van biologische bestrijdingsmiddelen (alsook bacteriën en schimmels) - het systematisch zoeken naar en testen op producten en benaderingen die voor KWS geschikt zijn, is één van de kerntaken van het team. Tilcher en zijn medewerkers kunnen niet zeggen met welke bacteriën ze succes hebben gehad: KWS is niet het enige bedrijf dat het potentieel van micro-organismen voor een hogere opbrengst heeft onderkend.

Een voortdurende tendens naar minder chemische bestrijdingsmiddelen

Gedurende vele jaren is één van de drijvende krachten van de interdisciplinaire groep de gestage tendens naar minder chemische bestrijdingsmiddelen op het veld geweest. Het publiek, politici en overheden vragen alternatieven voor chemische bestrijdingsmiddelen om het zaad en de plant in het algemeen te beschermen. "Deze sociale druk is door de jaren heen toegenomen", constateert Tilcher. Al langere tijd worden belangrijke chemische producten voor de zaadbehandeling van maïs en koolzaad niet meer goedgekeurd en zijn er ook beperkingen voor suikerbieten. KWS wil echter in de toekomst de landbouwers de beste variëteiten blijven aanbieden. Het onafhankelijke familiebedrijf onderzoekt talloze veelbelovende benaderingen waaronder biologische bestrijdingsmiddelen.

Alternatieve instrumenten

Bacteriën zijn een alternatief instrument, met hun schijnbaar enorme biologisch potentieel. In zijn proefschrift van meer dan 20 jaar geleden bestudeerde Tilcher al welke micro-organismen de druivenstokken tegen agressieve schimmels beschermden. Hij heeft dit principe bij KWS in de zaadbehandeling jarenlang voortgezet. De eerste commerciële hindernissen zijn inmiddels overwonnen: in Rusland en Servië verbouwen enkele van de grotere klanten suikerbieten met behandeld suikerbietenzaad. Met succes: "Op marginale grond en met droogte-stress was de opbrengst in 2014 en 2015 aanzienlijk hoger dankzij het bacteriële mengsel dan in planten zonder bacteriën", zegt Tilcher.